Język niemiecki to drugi, zaraz po angielskim, najpopularniejszy i najchętniej poznawany język świata. Jeszcze po drugiej wojnie światowej w bibliotekach odnajdywana była literatura z zakresu mechaniki i wytrzymałości materiałów, która wyprzedzała współczesną naukę. Świadczy to o tym, że już wtedy Niemcy zajmowali pozycję lidera w dziedzinie nauki i techniki. Obecnie to właśnie niemiecka technologia jest jedną z najlepiej sprzedających się, w związku z czym stale wzrasta zapotrzebowanie na tłumaczenie techniczne. Niemiecki tłumacz, posiadający wiedzę w tej dziedzinie, to szczególnie doceniany fachowiec.
Chociaż niemiecki nie jest najbardziej rozpowszechnionym językiem na świecie, to jest on numerem 1 w świecie techniki. Dlaczego?
- Niemiecka nauka i technika zajmują czołowe miejsca na światowych rynkach technologicznych.
- Język niemiecki jest znacznie prostszy, niż języki używane w innych krajach przodujących pod względem osiągnięć naukowych i technicznych. Na przykład w porównaniu z językiem japońskim, który tylko w nielicznych firmach jest tłumaczony na wysokim poziomie.
Nauka i technika praktycznie od zawsze były domeną narodu niemieckiego. Mimo że Henry Ford upowszechnił samochód, to dopiero w Niemczech wyprodukowano pierwszą jego komfortową wersję. Dziś trudno znaleźć osobę nie znającą marki Mercedes czy BMW, którymi niemieccy producenci mogą się poszczycić. Także tamtejsza firma Bosh produkuje wtryski i elektronikę dla wszystkich marek samochodów. Niemiecki, chociaż jest językiem znanym, to w przypadku przekładów z zakresu techniki niezbędna okazuje się fachowa pomoc. Bez profesjonalnego tłumaczenia wdrożenie nowych technologii byłoby praktycznie niemożliwe.
Tłumaczenie techniczne w języku niemieckim: dwa w jednym
Odpowiedź na pytanie, czy człowiek nie znający tematyki samochodowej, a dobrze posługujący się językiem niemieckim, będzie w stanie dobrze przetłumaczyć instrukcję obsługi samochodu, wydaje się oczywista. Przy tego typu specyficznych dokumentach potrzebne są tłumaczenia techniczne. Niemiecki tłumacz, podejmujący się takiego przekładu, musi posiadać specjalne techniczne wykształcenie. Jest to niezbędne, chociażby ze względu na pojawiające się w instrukcjach nietypowe słowa, tj. pompowtryskiwacz, DOHC czy wał korbowy, których sens nie dla każdego jest zrozumiały i tylko profesjonalista jest w stanie dobrze przełożyć je na język docelowy.
W ciągu praktycznie wszystkich konfliktów Niemcy zawsze wyprzedzali swoich przeciwników o krok pod względem wynalazków technicznych. Dzisiaj niemiecka technika z wielkim powodzeniem sprzedaje się na całym świecie, co jest możliwe dzięki jej nieprzeciętnej jakości i niezawodności. Sprzęt RTV AGD produkowany w Niemczech uznawany jest za jeden z najsolidniejszych. Dlatego obecnie jednym z najczęściej zlecanych przekładów jest tłumaczenie techniczne. Niemiecki, będąc przedmiotem tego typu tłumaczeń, charakteryzuje się specyficzną terminologią i wymaga od tłumacza odpowiedniej wiedzy, co czyni jego pracę jeszcze ciekawszą.
Polska, sąsiadując z państwem niemieckim, od wielu lat jest partnerem współpracy, także w zakresie nowych technologii. „Prawdziwa niemiecka jakość” – te słowa stały się w naszym kraju hasłem, będącym czymś więcej niż tylko sloganem reklamowym. Nieustannie wchodzące na nasz rynek niemieckie technologie sprawiają, że rośnie zapotrzebowanie na fachowców takich jak tłumacz niemiecko-polski. Techniczny język jest tak specyficzny, że jego przekładem powinni zajmować się jedynie native speakerzy. Na ile trudnym zadaniem jest to w warunkach nowoczesnej Polski?
Większość młodzieży, wybierając studia lingwistyczne, wyobraża sobie jak długimi zimowymi wieczorami, zasiadając przy kominku z kubkiem gorącej herbaty, będą tłumaczyć twórczość Goethego czy Brechta. Jednak rzeczywistość okazuje się zupełnie inna. Zapotrzebowanie na literackie czy artystyczne tłumaczenia nie jest tak duże jak kiedyś. W czasach, gdy technologia jest podstawą rozwoju, najbardziej potrzebne okazują się tłumaczenia techniczne. Niemiecki, będąc językiem nauki i techniki, stał się jednym z najważniejszych języków na rynku tłumaczeniowym.
Właśnie dlatego, że na świecie istnieją zarówno humaniści, jak i technicy, do tłumaczenia trzeba podchodzić wybiórczo. Polsko-niemieckie tłumaczenie jest bardzo specyficzne, co można tłumaczyć różnicą w mentalności i wymaganiami, jakie musi spełnić tłumacz polsko-niemiecki. Techniczny język jest o tyle wyjątkowy, że nawet inżynier znający język niemiecki może podczas tłumaczenia napotkać problemy, szczególnie w warstwie stylistycznej, która jest tak samo ważna jak w przypadku każdego innego rodzaju tłumaczenia. Dlatego, jeżeli potrzebują Państwo „prawdziwej niemieckiej jakości” tłumaczenia, powinno być ono oddane w ręce humanistów i techników, pracujących wspólnie. Zazwyczaj jednak tłumaczeniem zajmuje się dyplomowany lingwista, a specjalista z technicznym wykształceniem jest jedynie konsultantem i redaktorem.
Jak się okazuje, praca w parze to nie jedyny sposób osiągnięcia doskonałej jakości przekładu. Praktyka pokazuje, że na świecie istnieje sporo utalentowanych ludzi, posiadających jednocześnie wykształcenie lingwistyczne i techniczne. Oczywiście nie samo wykształcenie decyduje o jakości pracy tłumacza. Równie istotne, a może nawet ważniejsze, okazuje się doświadczenie. Różnica między „inżynierem”, który nigdy w życiu nie dotknął maszyny, a specjalistą, nawet bez wykształcenia, stale zajmującym się uruchamianiem oraz remontem tych maszyn, jest oczywista.
Diabeł tkwi w szczegółach
W zależności od rodzaju tekstu pracę z językiem niemieckim, tak jak z każdym innym, można podzielić na określone działy. Wśród przekładów wyróżniamy tłumaczenia literatury technicznej, tłumaczenia instrukcji, cenników, opisów technicznych i innej dokumentacji, jak również tłumaczenia ofert komercyjnych, danych do badań marketingowych itd. Surowość i ścisłość, właściwa narodowi niemieckiemu, odbija się także w ich języku. Wiąże się to z tym, że dla każdego typu dokumentu istnieją specyficzne formalne, stylistyczne, a nawet gramatyczne zasady, które koniecznie trzeba brać pod uwagę w procesie translacji.
Mimo ogromnej ilości firm, biur i agencji tłumaczeniowych oferujących swoje usługi, prawdziwie wysoką jakość tłumaczeń z języka i na język niemiecki może zapewnić Państwu zaledwie kilkanaście z nich. Taki stan rzeczy spowodowany jest przede wszystkim ciągle zmieniającą się w firmach kadrą tłumaczy, których poziom wiedzy jest różny i nie zawsze satysfakcjonujący, w związku z czym nie można mówić o gwarancji profesjonalnych usług.
