Język ukraiński – urzędowy język Ukrainy. Ogólna liczba ludzi mówiących w języku ukraińskim, według różnych ocen, wynosi około 40 mln. Na terytorium Ukrainy mieszka około 33 mln osób mówiących w języku ukraińskim. Najbardziej rozpowszechniony jest w obwodzie Tarnopolskim (98 %), najmniej – w Sewastopolu (7 %). Najczęściej posługują się nim Ukraińcy (85,2 %) i Polacy (71,0 %), najrzadziej – krymscy Tatarzy (0,1 %), Węgrzy (3,4 %), a także 3,9% z rosyjskim pochodzeniem. Po ukraińsku mówią w Rosji, Polsce (ok 150 tys. os.). Liczne grupy Ukraińców mieszkają także w Kanadzie, Słowacji (koło 100 tys. os.), Białorusi, Argentynie, Brazylii, Australii.
Historia języka ukraińskiego jest bardzo bogata, udokumentowana przez pomniki piśmiennictwa z XIV w. Odziedziczywszy starorosyjskie pismo, język ukraiński w XIV-XV wieku rozwijał tradycje języka Rusi Kijowskiej, chociaż podlegał mocnemu wpływowi żargonów. Od końca XV wieku podejmowane były pierwsze próby ujednolicenia języka literackiego z potocznym językiem ukraińskim.
W XVI wieku ukazało się tłumaczenie ksiąg religijnych w języku ukraińskim („Ewangelia Peresopnicka”, 1556-61; „Apostoł Krechowski”, 1560). Rozwijają się dwa typy języka – mowa potoczna i „język sławianoruski”. Pod koniec XVI wieku w języku ukraińskim pojawiają się znaczące utwory, między innymi spisywane są kroniki, rozwija się literatura piękna. Na ujednolicenie języka wywierają wpływ gramatyka M. Smotrickiego i słownik P. Bieryndy. Zjednoczenie Ukrainy z Rosją (1654 r.) pomogło zacieśnianiu związków języka ukraińskiego i rosyjskiego, istotnie wpłynęło także na ukształtowanie się języka ukraińskiego i jego zbliżanie do mowy potocznej.
Do połowy XVIII wieku języka ukraińskiego używano we wszystkich rodzajach przekazów, pojawiły się także wybitne utwory pisane językiem potocznym (I. Niekraszewicz). Podstawowe znaczenie w tworzeniu nowoczesnego języka ukraińskiego miała twórczość Tarasa Szewczenko.
Alfabet języka ukraińskiego bazuje na cyrylicy.
